پرده و نیم پرده (Whole tone & Half tone)

پرده واحد اندازه گیری فواصل فیزیکی در موسیقی است. همانطور که در زندگی روزمره برای اندازه گیری مسافت از واحدهایی نظیر متر و سانتی متر استفاده می کنیم در موسیقی نیز برای اندازه گیری مسافت از واحد پرده و نیم پرده استفاده می شود. تعریف پرده در هر ساز متفاوت است مثلا در پیانو از هر کلید سفید تا کلید سفید بعدی را یک پرده و از هر کلید سفید تا کلید سیاه بعدی را نیم پرده گویند و یا در گیتار از هر فرت تا بعدی را نیم پرده و تا 2 فرت بعدی را یک پرده گویند.

دو نوع نیم پرده در موسیقی وجود دارد اول نیم پرده دیاتونیک و دوم نیم پرده کروماتیک.

نیم پرده دیاتونیک:

این نیم پرده فاصله 2 نت پیاپی غیر هم نام است و در الگوی طبیعی گام های دیاتونیک دیده می شود و می تواند هم با علامات تغییر دهنده به جود بیاید و هم بدون علامات تغییر دهنده.

نیم پرده کروماتیک:

این نیم پرده فاصله 2 نت هم نام است و حداقل یکی از نت های تشکیل دهنده آن دیز یا بمل شده است.

کما (Comma) :

کوچکترین واحد اندازه گیری مسافت در موسیقی کما (Comma) نام دارد، هرگاه یک پرده را به 9 قسمت مساوی تقسیم کنیم هر قسمت یک کما نام دارد.

اکتاو (Otave) :

بزرگترین واحد اندازه گیری مسافت در موسیقی اکتاو (Otave) نام دارد ،هر اکتاو شامل 5 پرده و 2 نیم پرده است و همیشه به نت هم نام نت مبدا ختم می شود.

در مثال زیر فواصل بین نت ها در یک اکتاو نمایش داده شده است. توجه داشته باشید که این فواصل در تمامی سازها مشترک است.

پرده و نیم پرده در پیانو:

پرده و نیم پرده در گیتار:

یک چهارم پرده (Micro Tones) :

یک چهارم پرده فاصله ای است که از نیم پرده کوچک تر است و معمولا در موسیقی ایران و خاور میانه دیده می شود.