پن فلوت (Pan Flute)
این ساز از چندین لوله چوبی (معمولا 22 عدد) ته بسته تشکیل شده است که به بوسیله دمیدن در آن نواخته می شود. لوله ها معمولا از جنس بامبو و یا نی هستند ،در ساخت این ساز از مواد دیگری مانند چوب ،فلز ،پلاستیک و یا عاج نیز استفاده می شود.
لوله های این ساز به صورت ته بسته هستند و این ویژگی باعث می شود صدایی که از هر لوله تولید می شود یک اکتاو بم تر از لوله ای باشد که ته باز است (در صورتی که طول و قطر هر دو لوله دقیقا هم اندازه باشند).
در مدل های آمریکای جنوبی این ساز را با انداختن دانه های ذرت خشک یا سنگ ریزه در انتهای هر لوله کوک می کنند ولی سازندگان معاصر مدل رومانیائی (شکل منحنی) از موم برای کوک کردن این ساز استفاده می کنند.
انواع پن فلوت:
متاسفانه برای این ساز استاندارد مشخصی وجود ندارد و انواع مختلف زیادی از نظر شکل ، جنس ، گستره ساز و نیز کوک های متفاوت وجود دارد ولی در اروپا مدل اورپای شرقی (منحی - تک ردیف - ته بسته) آن بیشترازهمه استفاده می شود و معمولا در گام G ماژور است و گستره صدایی آن از G1 تا G4 است ،البته مدلی دیگر نیز در موسیقی کلاسیک پر کاربرد است و آن در C ماژوراست.
در عکس زیر شما یک پن فلوت C را می توانید مشاهده کنید ، فواصل کروماتیک با بمل کردن نت اصلی حاصل می شوند.
توجه داشته باشید که پن فلوت اصولا یک ساز دیاتونیک است ولی قابلیت اجرای فواصل کروماتیک را نیز داراست.نواختن نتهای کروماتیک در این ساز به چند روش قابل اجراست ،مثلا با تغییر زاویه دمیدن به وسیله کج کردن ساز و یا با فشار دادن بیشتر ساز به لب بالایی که این کار باعث تغییر اندازه دهنه لوله میشود و یا با کم کردن سرعت دمیدن هوا و یا با پوشاندن دهنه لوله با انگشت ،که البته تمامی این تکنیک ها بسته به قطعه و تصمیم نوازنده دارد
.
ویدئویی زیبا از اجرای ساز پن فلوت: