فواصل (Intervals) :
به مقدار دوری یا نزدیکی (زیر یا بم) 2 نت از یکدیگر در موسیقی فاصله (Interval) گویند.فاصله همیشه از 2 نت تشکیل شده است و می تواند در جهت بالا و یا پایین خطوط حامل حرکت کند. برای شمارش فاصله 2 نت از یکدیگر کافیست نت های مابین نت اول تا نت دوم را بشماریم. برای نمونه در مثال زیر نت F فاصله چهارم نت C است.
در مثال زیر نت B فاصله هفتم نت C است:
توجه داشته باشید که به فواصل بزرگتراز فاصله هشتم ،فواصل ترکیبی و به فواصل کوچکتر یا مساوی با هشتم ،فواصل ساده می گویند.
فواصل ملودیک و هارمونیک:
هرگاه 2 نت تشکیل دهنده یک فاصله به صورت هم زمان اجرا شوند ،به آن فاصله هارمونیک و هرگاه به صورت غیر هم زمان اجرا شوند ،به آن فاصله ملودیک گویند.
فواصل آنارمونیک (Enharmonic Intervals) :
فواصل آنارمونیک فواصلی هستند که از نت های آنارمونیک ساخته شده اند. نت های آنارمونیک ،نت هایی هستند که اسامی متفاوت ولی صدای مشابه دارند مانند نت #C و نت Db .
انواع فاصله:
1-فواصل بزرگ و کوچک (Manjor & Minor intervals) :
فواصل دوم ،سوم ،ششم و هفتم فواصلی هستند که هم می توانند یک فاصله بزرگ باشند و هم می توانند یک فاصله کوچک باشند. برای مثال فاصله نت E-F یک فاصله دوم کوچک است زیرا از یک فاصله نیم پرده ای ساخته شده است و فاصله نت F-G یک فاصله دوم بزرگ است زیرا از یک فاصله یک پرده ای ساخته شده است ،بنابر این:
اگر در فاصله دوم ، فاصله تشکیل دهنده نت اول تا دوم 1 پرده باشد آن را دوم بزرگ و اگر 0/5 پرده باشد دوم کوچک می نامیم.
اگر در فاصله سوم ، فاصله تشکیل دهنده نت اول تا دوم 2 پرده باشد آن را سوم بزرگ و اگر 1/5 پرده باشد سوم کوچک می نامیم.
اگر در فاصله ششم ، فاصله تشکیل دهنده نت اول تا دوم 4/5 پرده باشد آن را ششم بزرگ و اگر 4 پرده باشد ششم کوچک می نامیم.
اگر در فاصله هفتم ، فاصله تشکیل دهنده نت اول تا دوم 5/5 پرده باشد آن را هفتم بزرگ و اگر 5 پرده باشد هفتم کوچک می نامیم.
2-فواصل درست (Perfect Intervals) :
فواصل اول ،چهارم ،پنجم و هشتم را فواصلی هستند که می توانند فاصله درست باشند.
فاصله اول درست یا اونیسون (Unison) وجود فیزیکی ندارد و فقط در تئوری کاربرد دارد.
فاصله چهارم درست 2.5 پرده است.
فاصله پنجم درست 3.5 پرده است.
فاصله هشتم درست یا اکتاو 6 پرده است.
3-فواصل افزوده (Augmented Intervals) :
هرگاه به فواصل درست و یا بزرگ نیم پرده اضافه کنیم ،فاصله حاصله یک فاصله افزوده است. اضافه کردن نیم پرده می تواند با دیز کردن نت بالایی فاصله و یا بمل کردن نت پایینی فاصله انجام شود.
4-فواصل کاسته (Diminished Intervals) :
هرگاه از فواصل درست یا کوچک نیم پرده کم کنیم ،فاصله حاصله یک فاصله کاسته است.